Bezpieczeństwo publiczne i powszechne, ochrona ludności i mienia

Fot. Adobe Stock

Normalizowanie obszaru ochrony ludności i mienia ma już kilkudziesięcioletnią historię (np. systemy sygnalizacji pożarowej i systemy alarmowe), natomiast normalizowanie obszaru bezpieczeństwa publicznego i powszechnego jest stosunkowo młodym procesem. Wynika to stąd, że zapewnienie bezpieczeństwa w ww. obszarach było domeną struktur państwowych i realizowane było przede wszystkim poprzez akty prawne i decyzje administracyjne. W efekcie pomiędzy państwami UE widoczne jest dzisiaj spore zróżnicowanie systemów, metod i narzędzi stosowanych do zapewnienia bezpieczeństwa publicznego i powszechnego, a taki stan jest szczególnie istotny w przypadku przeciwdziałania wspólnym zagrożeniom i zwalczania stanów kryzysowych obejmujących duże obszary.

Według Komunikatu Komisji Europejskiej COM(2012)417 final (Polityka w zakresie bezpieczeństwa – Plan działania na rzecz innowacyjnego i konkurencyjnego sektora bezpieczeństwa, Bruksela, 26.07.2012 r., str. 1-3), rynek bezpieczeństwa UE szacowano w przedziale 26 do 36,5 mld EURO, a zatrudnienie w nim na ok. 180 tys. pracowników. Liczne badania pokazały, że rynek bezpieczeństwa zarówno w UE, jak i na całym świecie ma tendencje wzrostowe w tempie wyższym niż średni wzrost PKB. Dlatego też KE postanowiła podjąć działania zmierzające do rozwoju europejskiego rynku bezpieczeństwa, m.in. wykorzystując do tego celu normalizację (w 2011 r. wydała Mandat M/487, który został skierowany do europejskich organizacji normalizacyjnych CEN, CENELEC i ETSI; w dokumencie tym zalecała opracowanie programu prac mającego na celu zidentyfikowanie, w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa, niezbędnych Norm Europejskich i innych dokumentów normalizacyjnych). Odzwierciedleniem działalności władz UE oraz potrzeb rynku w obszarze ww. bezpieczeństwa jest (oraz była) działalność normalizacyjna organów roboczych organizacji normalizacyjnych europejskich:

CEN/TC 70 Podręczny sprzęt gaśniczy,
CEN/TC 72 Systemy wykrywania pożaru i alarmowe,
CEN/TC 127 Bezpieczeństwo pożarowe w budynkach,
CEN/TC 164 WG 15 Bezpieczeństwo zaopatrywania w wodę pitną,
CEN/TC 191 Stałe urządzenia gaśnicze,
CEN/TC 192 Sprzęt straży pożarnych, środki gaśnicze,
CEN/TC 224 WG 18 Interoperacyjność rejestrowanych danych biometrycznych,
CEN/TC 263 Bezpieczne przechowywanie pieniędzy, przedmiotów wartościowych i nośników informacji,
CEN/TC 325 Zapobieganie przestępczości przez planowanie przestrzenne i projektowanie budowli,
CEN/TC 370 (Komitet Projektowy) Usługi ochrony (wcześniej CEN/BT/TF 167) – rozwiązany,
CEN/TC 377 Zarządzanie ruchem lotniczym (wcześniej CEN/BT/TF 191),
CEN/TC 379 (Komitet Projektowy) Bezpieczeństwo łańcucha dostaw (wcześniej CEN/BT/TF 199) – rozwiązany,
CEN/TC 384 (Komitet Projektowy) Usługi ochrony w portach lotniczych i w lotnictwie cywilnym – rozwiązany,
CEN/TC 388 Systemy ochrony obwodowej,
CEN/TC 391 Bezpieczeństwo powszechne i ochrona ludności,
CEN/TC 417 (Komitet Projektowy) Zapewnienie bezpieczeństwa w portach morskich i na morzu - rozwiązany,
CEN/TC 419 (Komitet Projektowy) Procesy kryminalistyczne,
CEN/TC 439 Usługi ochrony
CEN/BT/WG 126 Rozminowanie w celach humanitarnych – rozwiązany,
CEN/BT/WG 161 Ochrona i bezpieczeństwo ludności – rozwiązany,
CEN/WS 31 Bezpieczeństwo biologiczne w laboratorium – zakończone,
CEN/WS 43 Osobiste wyposażenie ochronne przed czynnikami chemicznymi, biologicznymi, radiologicznymi i nuklearnymi (PPE CBR) – zakończone,
CEN/WS 44 Zarządzanie służbami ratunkowymi – zakończone,
CEN/WS 45 Specyfikacja i poradnik dotyczące odpornych na uderzenia bezpiecznych barier pojazdowych – zakończone,
CEN/WS 53 Profesjonalna wiedza i umiejętności w zakresie bezpieczeństwa biologicznego (BSP) – zakończone,
CEN/WS 55 Wytyczne do CWA 15793:2008 – zakończone,
CLC/TC 79 Systemy alarmowe,
CEN/CLC/TC 4 (Wspólny Komitet Projektowy) Usługi w zakresie systemów bezpieczeństwa pożarowego i alarmowych systemów zabezpieczeń.

W obszarze ochrony ludności, jej mienia oraz bezpieczeństwa powszechnego działają też niżej wymienione organy robocze międzynarodowych organizacji normalizacyjnych:

ISO/TC 8 Statki i technika morska (normy serii 28000 z zakresu bezpieczeństwa łańcucha dostaw przeniesione do ISO/TC 292),
ISO/TC 21/SC 3 Systemy sygnalizacji pożarowej (podkomitet będący częścią Komitetu Technicznego ds. Sprzętu Pożarowego),
ISO/TC 92 Bezpieczeństwo pożarowe,
ISO/TC 223 Bezpieczeństwo powszechne – rozwiązany (zakres tematyczny TC przeniesiony do ISO/TC 292),
ISO/TC 247 Przeciwdziałanie oszustwom i kontrola – rozwiązany (zakres tematyczny TC przeniesiony do ISO/TC 292),
ISO/TC 262 Zarządzanie ryzykiem,
ISO/TC 272 Nauki kryminalistyczne,
ISO/TC 292 Bezpieczeństwo i odporność,
ISO/TMB (Techniczna Rada Zarządzająca),
IEC/TC 79 Systemy alarmowe,
ISO/IEC JTC 1 Techniki informacyjne:
ISO/IEC JTC 1/SC 27 Zabezpieczenia w systemach informatycznych,
ISO/IEC JTC 1/SC 37 Biometria.

W ramach PKN sprawami normalizacji obszaru bezpieczeństwa państwa, bezpieczeństwa powszechnego, ochrony ludności i mienia (a także obronności) zajmuje się Sektor Obronności i Bezpieczeństwa Powszechnego. Aktualnie w ramach sektora działają niżej wymienione Komitety Techniczne i Zadaniowe:

KT 176 Techniki wojskowej i zaopatrzenia,
KT 177 Projektowania i produkcji uzbrojenia i sprzętu wojskowego,
KT 52 Systemów alarmowych włamania i napadu,
KT 244 Sprzętu, środków i urządzeń ratowniczo-gaśniczych,
KT 264 Systemów sygnalizacji pożarowej,
KT 273 Mechanicznych urządzeń zabezpieczających,
KT 306 Bezpieczeństwa powszechnego i ochrony ludności,
KZ 501 Usług w zakresie systemów bezpieczeństwa pożarowego i alarmowych systemów zabezpieczeń – przekształcony w KT 323 Usług w Ochronie Osób i Mienia,
KZ 505 Procesów kryminalistycznych.

Niektóre prace normalizacyjne z zakresu obronności i bezpieczeństwa powszechnego oraz ochrony ludności i jej mienia prowadzone są również w komitetach technicznych innych sektorów.