PKN nie jest organem administracji rządowej

Za organizację systemu normalizacji w Polsce odpowiada Polski Komitet Normalizacyjny (PKN). PKN nie jest organem administracji rządowej (zgodnie z zasadami normalizacji europejskiej jednostka normalizacyjna powinna być niezależna od jakiejkolwiek grupy interesów, w tym administracji rządowej). Jest podmiotem prawa publicznego (działa z mocy ustawy), a jego działalność jest finansowana z budżetu państwa. Oznacza to m.in., że wszystkie dochody PKN są dochodami budżetu państwa.

Status taki nie jest jednak optymalny, ponieważ dla wielu obywateli państwowy status jednostki kojarzy się z państwowym (urzędowym) systemem normalizacji. Lepszym rozwiązaniem (stosowanym w znakomitej większości krajów europejskich) byłby status nienastawionego na osiąganie zysku stowarzyszenia osób prawnych i instytucji (włącznie z administracją państwową), w którym wszystkie zainteresowane strony podejmują decyzje dotyczące normalizacji.

PKN jest jedyną organizacją w Polsce uznaną przez władze krajowe (w drodze ustawowej) jako tzw. krajowa jednostka normalizacyjna. Uznanie takie jest potwierdzeniem prawa do organizowania i prowadzenia działalności normalizacyjnej na poziomie całego kraju zgodnie z zasadami normalizacji dobrowolnej oraz reprezentowania interesów normalizacji krajowej poza granicami Polski. Status krajowej jednostki normalizacyjnej daje PKN prawo do ubiegania się o członkostwo w europejskich i międzynarodowych organizacjach normalizacyjnych. Uznanie takie jest potwierdzeniem prowadzenia działalności i organizowania normalizacji na poziomie całego kraju zgodnie z zasadami normalizacji dobrowolnej. 

Od 1994 roku PKN nie jest odpowiedzialny za treść merytoryczną Polskich Norm, a jedynie za organizowanie prac normalizacyjnych na terenie Polski oraz współpracy z międzynarodowymi i europejskimi organizacjami normalizacyjnymi, nadzór nad przestrzeganiem przyjętych zasad, a także publikowanie i dystrybucję norm oraz innych produktów normalizacyjnych. Za tworzenie Polskich Norm są odpowiedzialne Organy Techniczne PKN, ciała złożone z przedstawicieli podmiotów gospodarczych, administracji rządowej, instytucji, stowarzyszeń, jednostek badawczych, organizacji zawodowych i konsumenckich zainteresowanych udziałem w normalizacji. Organy Techniczne (OT) nie są organami PKN – są autonomiczne w zakresie podejmowania tematyki i realizacji przyjętych tematów. Działalność OT wynika z podstawowej zasady normalizacji dobrowolnej – normy tworzą zainteresowani na własne potrzeby i z własnych środków. PKN nie ma wpływu na treść merytoryczną Polskich Norm. Wnioski o ingerencję PKN w treść merytoryczną Polskich Norm i ich projektów, jak również w sprawach dotyczących stanowiska Polski w pracach normalizacyjnych europejskich i międzynarodowych organizacji normalizacyjnych są bezskuteczne.