Zarządzanie bezpieczeństwem żywności wg PN-EN ISO 22000
Znowelizowana PN-EN ISO 22000 – co się zmieniło i jakie są korzyści dla firm?


Warzywa
Fot. Adobe Stock/ © Artem Shadrin

Organizacja, która jest bezpośrednio lub pośrednio włączona w łańcuch żywnościowy, która chce wykazać zdolność do nadzorowania zagrożeń bezpieczeństwa żywności oraz zapewnić bezpieczeństwo żywności, w PN-EN ISO 22000 znajdzie wszystkie niezbędne wymagania dotyczące systemu zarządzania bezpieczeństwem żywności. Podane wymagania umożliwiają organizacji:

  • zaplanowanie, wdrożenie, stosowanie, utrzymywanie i aktualizowanie systemu zarządzania bezpieczeństwem żywności;
  • wykazanie zgodności z wymaganiami przepisów dotyczących bezpieczeństwa żywności;
  • ocenianie i analizowanie wspólnie uzgodnionego wymagania bezpieczeństwa żywności dla klientów oraz wykazanie zgodności z nim;
  • skuteczne przekazywanie dostawcom, konsumentom i innym zainteresowanym podmiotom łańcucha żywnościowego informacje dotyczące bezpieczeństwa żywności;
  • zapewnienie działalności zgodnej z ustaloną przez nią polityką bezpieczeństwa żywności;
  • wykazanie takiej zgodności odpowiednim stronom zainteresowanym;
  • staranie się o certyfikację lub rejestrację swojego systemu zarządzania bezpieczeństwem żywności przez zewnętrzne organizacje lub przeprowadzenie samooceny i wystawienie deklaracji zgodności z PN-EN ISO 22000 na własną odpowiedzialność.

W ciągu ostatnich lat sytuacja na rynku oraz oczekiwania przedsiębiorstw i konsumentów bardzo się zmieniły. Odpowiedzią na rosnące globalne wyzwania dotyczące bezpieczeństwa żywności jest znowelizowana PN-EN ISO 22000. Norma obejmuje najnowsze trendy i istotne zagadnienia dla rynku. Jest przeznaczona dla wszystkich organizacji działających w branży spożywczej i paszowej, niezależnie od wielkości i sektora. Do tych organizacji zalicza się m.in: producentów płodów rolnych, pasz, surowców żywnościowych oraz żywności, jak również operatorów transportu, magazynowania dystrybucji, sprzedawców detalicznych i firmy świadczące usługi żywieniowe, usługi cateringowe, sprzątanie i usługi sanitarne, a także organizacje powiązane (producenci sprzętu i wyposażenia, opakowań, środków czyszczących i dezynfekujących, składników i substancji dodatkowych). Norma pomaga w identyfikacji, zapobieganiu i zmniejszaniu zagrożeń związanych z żywnością, łącząc interaktywną komunikację, zarządzanie systemem, programy wstępne (PRP) oraz zasady analizy zagrożeń i krytyczne punkty kontroli (HACCP).

Najnowsze zmiany w PN-EN ISO 22000 dotyczą:

  • Struktury najwyższego poziomu (High-Level Structure (HLS)) – to ujednolicona struktura norm systemu zarządzania, która ułatwi organizacjom integrację normy PN-EN ISO 22000 z innymi normami systemów zarządzania (takimi jak PN-EN ISO 9001, PN-EN ISO 14001 i PN-ISO 45001) w określonym czasie. HLS sprawia, że normy systemów zarządzania są bardziej czytelne i zrozumiałe dla użytkowników.
  • Nowego podejścia do ryzyka – następuje rozróżnienie ryzyka na poziomie operacyjnym od ryzyka na poziomie biznesowym systemu zarządzania. W systemie wyróżniono dwa cykle Plan-Do-Check-Act (PDCA), gdzie jeden został umieszczony w drugim. Pierwszy odnosi się ogólnie do systemu zarządzania bezpieczeństwem żywności, natomiast drugi, znajdujący się w nim, do działań operacyjnych opisanych w Rozdziale 8 normy.
  • Silnego powiązania z Codex Alimentarius – zbiorem przyjętych w skali międzynarodowej norm żywności, kodeksowych praktyk, zaleceń i wytycznych wykorzystywanych przez urzędowe służby kontroli, przemysł rolno-spożywczy oraz środowiska naukowe.

W znowelizowanej PN-EN ISO 22000 zaktualizowano definicje i terminy oraz wyjaśniono różnice pomiędzy takimi pojęciami jak Krytyczne Punkty Kontroli CCP, Programy Wstępne PRP i Operacyjne Programy Wstępne oPRP. Rozwinięto Rozdział 7.5 dotyczący ustanawiania Programów Warunków Wstępnych. W Rozdziale 8.2 wskazano na możliwość zastosowania wytycznych zawartych w wieloczęściowej Specyfikacji Technicznej ISO/TS 22002 Prerequisite programmes on food safety (Programy wstępne w bezpieczeństwie żywności):

  • Part 1: Food manufacturing (Część 1: Produkcja żywności)
  • Part 2: Catering (Część 2: Catering)
  • Part 3: Farming (Część 3: Produkcja pierwotna)
  • Part 4: Food packaging manufacturing (Część 4: Produkcja materiałów opakowaniowych do żywności)
  • Part 5: Transport and storage (Część  5: Transport i przechowywanie)
  • Part 6: Feed and animal food production (Część 6: Produkcja pasz).
     

Dodano zastosowanie zewnętrznych kontroli procesów, produktów i usług. Położono duży nacisk na komunikację wewnętrzną i zewnętrzną pomiędzy dostawcą, klientem, właściwymi organami oraz mediami w przypadku wycofania produktu. Wskazano w jaki sposób postępować z produktem potencjalnie niebezpiecznym, niebezpiecznym oraz wycofaniem i blokowaniem produktów.

Korzyści dla firm ze stosowania PN-EN ISO 22000

PN-EN ISO 22000 umożliwia organizacjom wdrożenie systemu zarządzania bezpieczeństwem żywności, który pomaga poprawić ich wydajność, lepiej zarządzać ryzykiem, a dzięki uregulowanym wymaganiom pozwala na zapewnienie bezpiecznych produktów i usług, które spełniają określone kryteria.

Wymagania normy zostały zmienione w taki sposób, aby małe i średnie przedsiębiorstwa mogły je spełnić.

PN-EN ISO 22000:2018-08 jest wprowadzeniem ISO 22000:2018.

Przejdź do artykułu Bezpieczeństwo żywności na wyższym poziomie >> „Wiadomości PKN 7/2018"