Zarządzanie jakością – normy z rodziny ISO 9000

Spotkanie biznesowe
Fot. Adobe Stock/ © Rawpixel.com


Normy z rodziny ISO 9000 dotyczące zarządzania jakością, czyli podejmowania skoordynowanych działań z zakresu kierowania organizacją i jej nadzorowania w odniesieniu do jakości, są podstawą zarządzania firmą i jej konkurencyjności. Obejmują one normy podstawowe dotyczące systemów zarządzania jakością oraz normy dotyczące technik wspomagających.

Normy ISO 9000 są opracowywane przez Komitet Techniczny ISO/TC 176 Quality management and quality assurance, podkomitety:
SC1 Concepts and terminology
SC2 Quality systems
SC3 Supporting technologies.

Komitetem krajowym odpowiedzialnym za normalizację w zakresie zarządzania jakością jest KT 6 ds. Systemów Zarządzania.

Podstawowe normy z rodziny ISO 9000

  • ISO 9000 – podstawy systemów zarządzania jakością i terminologia
  • ISO 9001 – wymagania dla systemów zarządzania jakością
  • ISO 9004 – wytyczne do osiągania trwałego sukcesu organizacji w wymagającym i ciągle zmieniającym się otoczeniu
  • ISO 19011 – wytyczne auditowania systemu zarządzania.

Normy dotyczące techniki wspomagających

Są to normy dotyczące specyficznych zagadnień, które wspomagają normy podstawowe w rozwiązywaniu szczegółowych zagadnień związanych z zarządzaniem jakością i elementami systemu zarządzania jakością.

Wykaz norm z rodziny 9000

ISO 9001:2015  Quality Management Systems – Requirements

ISO 9001 zawiera wymagania dotyczące systemu zarządzania jakością mające zastosowanie w każdej organizacji, bez względu na jej wielkość, rodzaj i dostarczane wyroby i usługi, która

  1. pragnie wykazać zdolność do stałego dostarczania wyrobów i usług spełniających wymagania klienta i mających zastosowanie wymagań prawnych i regulacyjnych, oraz
  2. dąży do zwiększenia zadowolenia klienta przez skuteczne stosowanie systemu, łącznie z procesami doskonalenia systemu i zapewnienia zgodności z wymaganiami klienta i mających zastosowanie wymaganiami prawnymi i regulacyjnymi.

Jest jedyną normą w rodzinie norm ISO 9000, na zgodność z którą system zarządzania jakością może być certyfikowany przez zewnętrzną organizację.

Certyfikacja systemu nie jest obowiązkowa, jednak posiadanie certyfikowanego systemu zarządzania jakością zgodnego z wymaganiami ISO 9001 jest coraz częściej warunkiem prowadzenia transakcji biznesowych, pozwala znaleźć się na liście dostawców dużych organizacji i to zarówno na rynku krajowym, jak i międzynarodowym. ISO 9001 jest dużą szansą i wyzwaniem szczególnie dla małych i średnich przedsiębiorstw, którym jest o wiele trudniej konkurować z dużymi firmami i którym wdrożony system zarządzania jakością wg ISO 9001 może umożliwić przetrwanie w trudnych okresach i konkurowanie na rynku. Certyfikat ISO 9001 ma duże znaczenie dla firm, które chcą eksportować na rynek Unii Europejskiej oraz dla tych, które chcą być realną konkurencją dla podmiotów z tego obszaru. Poświadcza on, że firma jest dobrze zarządzana, stosuje nowoczesne procedury, a jej wyroby nie tylko spełniają ustalone wymagania, w tym przepisów prawnych, ale są ciągle doskonalone.

Norma ISO 9001 jest najbardziej znaną i najczęściej stosowaną normą na świecie. (Według danych z przeglądu przeprowadzonego przez ISO, na koniec 2014 r. 1 138 155 organizacji na świecie miało wdrożone certyfikowane systemy zarządzania jakością zgodne z ISO 9001). Jest ona podstawą opracowania tzw. zastosowań sektorowych np. w motoryzacji, medycynie, samorządach lokalnych.

Nowelizacja ISO 9001

We wrześniu 2015 r. zakończył się proces nowelizacji normy ISO 9001, podczas której wykorzystano doświadczenia użytkowników, zmiany w praktykach i technikach systemów zarządzania jakością oraz zmiany w złożonym, wymagającym i dynamicznym otoczeniu, w którym działają organizacje.

Przejdź do artykułu ISO 9001:2015 Quality management systems – Requirements – najważniejsze zmiany